De XXIV Olympische Winterspelen staan voor de deur. Wij tellen af naar 4 februari en stellen iedere dag een vraag aan jullie voor. Gillen en poetsen!
Schreeuwen en vegen!
Curling is meer dan gillende vrouwen op een ijsbaan. Ze lopen niet de hele dag te boenen en willen ook geen bezem als cadeau op verjaardag. Curling is zonder enige kennis van zaken snel een tikkeltje saai en voer voor flauwe grappen. Dat is onterecht.
Curling is een tactisch en zenuwslopende sport die vaak wordt beslist op details. De skipper bepaalt de strategie en curled de stenen. Ja, daar komt af en toe een enthousiaste of gespannen kreet bij vrij. Nou en.
En die bezem heeft wel degelijk een functie. Door het bewegen van de bezem smelt het ijs heel licht, daardoor ontstaat er een laagje water. Het is een beetje te vergelijken met aquaplanning. Uiteindelijk zorgt het ervoor dat de steen langer doorglijdt.
De Russische damesploeg verdiende in 2014 veel aandacht. Steevast volle tribunes in het Sochi Ice Cube Curling Centre als bekend lingerie-model Anna Sidorova de steen in gang duwt. De vegers Alessandra Saitova en Ekaterina Galkina waren niet minder fotogeniek.
Mooi zijn is niet genoeg. Rusland wist alleen van China en Denemarken te winnen, de andere 7 wedstrijden gingen verloren. In Peking geen ‘models at work’, er staat een heel ander Russisch team op het ijs. Alina Kovaleva is de nieuwe skipper. Tja, is toch anders.
Bij elke van de 10 vragen hebben we een legende gevonden, wat opvallende feitjes verzameld en geven we Nederlands hoop.
Morgen de laatste in de reeks: de medaillespiegel
Curling
Sinds: 1998 Nagano
Legende: Hans Madsen
We zullen Hans Madsen niet zien op de komende Olympische Spelen. Niet vanwege geen publiek van buiten China, maar omdat de kleurrijke curling-superfan vorig jaar op 8 juli is overleden.
Madsen was uniek. Op de tribunes van menig groot Curling-evenement waren zijn felgekleurde pruiken en impersonate baard moeilijk te missen. Madsen was fanatiek. Op de wangen meestal twee Canadese vlaggetjes. Maar vanwege zijn roots kon ook de nationale ploeg van Denemarken op support rekenen.
De immer kleurrijke Canadees reisde decennia van kust tot kust om ieder bowling op ijs te bezoeken. Van de Meridian Canadian Open tot de Olympic Curling Trials in Ottawa of met de trein naar de First Slam in Calgary en het Scotties Tournament of Hearts in Nova Scotia.
In 2018 nam Madsen noodgedwongen pauze. Lymfeklierkanker. Even geen curling dus. Maar voorjaar 2019 reisde hij met zijn vrouw toch weer naar thuisland Denemarken voor het WK voor dames. Het zat kennelijk toch nog niet helemaal goed. Het blijft soms een meedogenloze ziekte.
Madsen werd 72 jaar. Curling zal hem missen.
Opvallend: Schotland nooit kampioen
Het schilderij ‘Jagers in de Sneeuw’ van Bruegel (1565) laat Nederlandse boeren zien die curling spelen. Toch mag worden aangenomen dat Schotten het spel op de kaart hebben gezet. De internationale organisatie voor curling, de World Curling Federation, zetelt dan ook in het Schotse Perth.
Een curling-wedstrijd wordt gespeeld door twee ploegen van vier spelers. De skipper zet de te volgen strategie uit en bepaalt doorgaans hoe de stenen moeten worden gespeeld. Elke ploeg heeft acht stenen. Er worden 10 ends (potjes) gespeeld. De 19 kilogram zware stenen worden gemaakt van speciaal graniet afkomstig van het onbewoonde Schotse eilandje Ailsa Craig.
Een steen kan gaan ‘curlen’ wanneer er bij het loslaten een draaiende beweging aan wordt gegeven. Vandaar de naam curling. Door te vegen kan de afstand die de steen glijdt worden verlengd. Daarbij wordt dikwijls geschreeuwd of rare geluiden gemaakt.
Schotland werd nog nooit Olympisch kampioen. Niet bij de mannen en niet bij de vrouwen. Dat is logisch, want de Schotten gaan op in Team GB. Maar toch, Groot-Brittannië is ook nog niet succesvol geweest (slechts 1x goud Salt Lake City 2002). Dat moet pijnlijk zijn voor de pioniers van deze prachtige sport. Ook in Peking is de Britse ploeg verre van favoriet voor eremetaal.
Hoop: Mannen misschien
De Nederlandse dames plaatsten zich nog nooit voor de Olympische Winterspelen. Sinds 2018 wordt er zelfs geen team ingeschreven voor het EK, niet eens in de B-divisie, wat maar aangeeft in onze Oranje vrouwen in de onderste regionen van het curling-toneel zijn beland.
De mannen doen het beter. Een zesde plaats op het EK in 2017 gaf de sport in Nederland bekendheid. Zanger Frans Bauer maakte zelfs een televisieshow waarin bekende Nederlanders de curlingstrijd met elkaar aangingen. Ook sportkoepel NOC*NSF zag heil in de opmars van de curlers door jaarlijks 300.000 euro vrij te maken.
OKT in Leeuwarden, 2021. De pas 23-jarige skip Wouter Gösgens en Jaap van Dorp overleggen. Er liggen drie rode curling-stenen op de rode cirkel aan hun voeten. Het zijn de schijven van de Noren, die moeten weg. Ze houden de moed erin ook al weten ze dat de Noren twee zo niet drie maten te groot zijn.
Noorwegen won met 8-5. Er gingen vijf wedstrijden verloren. Er werd alleen gewonnen van Zuid-Korea, Tsjechië en Duitsland. Lang niet genoeg voor kwalificatie. Geen Peking dus. “Dit is een grote teleurstelling. Sprakeloos”, treurt Gösgens bedremmeld na afloop. “Vier jaar hard voor getraind, de droom is voorbij.”
Niet te veel treuren. Wouter is nog jong. Op naar Cortina d’Ampezzo 2026!