Garmisch-Partenkirchen

Schansspringen is in feite meer gecontroleerd vallen dan vliegen: de springer zweeft parallel aan de glooiing van de berg naar beneden. Lijkt super gevaarlijk, maar hij komt nooit meer dan 4,5 meter boven de grond. Of zij tegenwoordig. Het maakt de sport, die iedere nieuwjaarsdag onze aandacht trekt, niet minder spannend. Het blijven natuurlijk helden, die vederlichte mannetjes in veel te grote pakken die met 100 km/uur van de schans roetsjen.

“Als je uitgestrekt op het randje staat, ben je te vroeg. Het strekken moet net iets later!” Sara Marita Kramer is iedere keer weer enthousiast als er naar wordt gevraagd. De Nederlands-Oostenrijkse schansspringster vertelt graag over de kick die het vliegen geeft. “Wanneer de afsprong precies goed is getimed, dan weet je gelijk dat het goed zit. Dat is zo gaaf!” Kramer is wereldrecordhouder ski-vliegen bij de vrouwen en miste Peking 2022 jammerlijk door en coronavirus besmetting.

In wezen is het uitgangspunt simpel: zo ver mogelijk springen. Die wint, dat zou je denken. Maar sinds 2009 worden puntenaantallen gecorrigeerd voor ongelijke weersomstandigheden of startpositie op de schans. Als je voorbij het kritische punt gaat, daar waar het hellingspercentage minimaal is geworden, is veilig landen onmogelijk. Dat is gevaarlijk. Als de springers te ver dreigen te vliegen wordt er daarom van lager op de schans met de afdaling gestart. Ook harde tegenwind doen schansspringers onvoorspelbaar ver vliegen.

Daarnaast zijn er punten voor stijl, uitgedeeld door een vijfkoppige jury. Zij kijken vooral naar de aanloop, de afsprong, de vlucht en de landing. Op een schaal van 0 tot 20 worden punten uitgedeeld, de beste en slechtste score wordt weggestreept zodat er maximaal 60 punten overblijven. Dit om schijn van partijdigheid tegen te gaan. Gek genoeg kan een landgenoot van de te beoordelen springer in de jury zitten.

Uiteindelijk is zo lang mogelijk b;ijven zweven de kern van schansspringen. Dat begint al onderweg op de schans, tijdens de glijfase. Het is zaak om ontspannen te blijven en de ski’s nauwkeurig midden in het spoor te houden. Wie de sneeuwranden raakt remt, wie verkrampt verliest ook snelheid. De afzet is het allerbelangrijkste. Als je te snel uitstrekt, lukt het niet meer de ski’s in lijn met het lichaam te krijgen en dat kost veel draagvermogen.

Het omschakelen van afzet naar de vlucht is volgens Kramer het moeilijkste. Sara: “Van een ineengekrompen totale ontspanning in de afdaling op de schans moet het lichaam in de lucht juist helemaal strak worden uitgestrekt. Daarna goed sturen met je armen en beide ski’s, wie dat het mooiste doet, die komt het verste.”

Het pak van de springers ziet er comfortabel en warm uit. Dat is het niet. Regels. Het lijkt groot, maar het mag weer niet te groot zijn en moet lucht doorlaten. Dit alles wordt gecontroleerd, anders wordt het zweven te makkelijk. Ook teveel onderkleding is verboden, een korte broek en een hemdje is het maximum aan ondergoed. “Het kan wel eens 20 graden vriezen, dat is wel koud natuurlijk. Blijf dan maar eens totaal ontspannen van de schans glijden”, waarschuwt Kramer.

Toch blijft ze enthousiast en staart ze voor zich uit als een verliefde puber. “Als je zit te wachten op je beurt, dan moet je jezelf goed warm houden. Op het laatste moment de jas uit. Een sprong duurt niet veel langer dan 15 seconden. Dus dat valt ook wel weer mee. Kwestie van veel oefenen”

Dat schansspringen allemaal heel nauw luistert, dat leert de erelijst ons wel. Het ene jaar lijkt een springer ongenaakbaar en een dominantie van jaren tegemoet te zien. Het andere jaar haalt hij nauwelijks top 10. Voorbeelden genoeg. Kamil Stoch en Dawid Kubacki beklommen regelmatig met Poolse vlag het podium, nu is een plek in de finale niet zeker. En hoe gaat het met de Japanner Kobayashi? Een paar jaar geleden niet te verslaan, nu lijkt Ryōyū niet meer dan opvulling.

Ook titelverdediger Halvor Egner Granerud worstelt met het vinden van het juiste draagvermogen. Dit seizoen nog geen hoofdprijzen voor de springer uit Noorwegen. En wat te denken van Simon Ammann? In 2002 en 2010 won hij 4x Olympisch goud, in 2006 en 2014 eindigde de sympathieke Zwitser geen enkele keer bij de eerste 15. Simon springt nog steeds, maar al lang niet meer om de medailles.

Gregor Schlierenzauer is misschien wel de meest succesvolle schansspringer ooit. Zijn erelijst is indrukwekkend: zesvoudig wereldkampioen, 2x de beste in de Vierschanzentournee en een recordaantal van 53 wereldbekerzeges. Ineens lukte het niet meer. “Wat doe ik nu toch anders?” verzuchtte de pas 31-jarige Oostenrijker die wegens mentale problemen de wedstrijdski’s in 2021 definitief opborg. In 2020 werd Schlierenzauer 38ste in Garmisch-Partenkirchen.

De vraag aan 141 rovers is weer super simpel: Wie wint het Neujahrsspringen in Garmisch-Partenkirchen 2024? Bij de mannen!

Officiële website

Neujahrsskispringen Garmisch-Partenkirchen

Uitslagen 2022/2023

FIS World Cup tussenstand

Laatste 12 podia: