Kill the referee
Ze worden beschimpt, gehaat en verdienen nooit de loftrompet. Iedere fout wordt eindeloos herhaald en uitvergroot. Dertig scheidsrechters moeten het aankomende WK in goede banen leiden. Net als vorig jaar is daar geen Nederlander bij. De Glazen bol vraagt: wie fluit de finale?
Dertig scheidsrechters moeten het aankomende WK in goede banen leiden. Fouten zullen worden gemaakt en eindeloos herhaald en uitvergroot. Zeker als de schuld van het falen der vedettes in de schoenen van de man met de fluit kan worden geschoven. De analisten, de kenners in de televisiestudio’s, het zijn altijd oud-voetballers of gerenommeerde coaches die in het verleden zelf wedstrijden hebben verloren door een buitenspeldoelpunt of een dubieuze strafschop tegen. Geen wonder dat zij driftig in de aanval gaan als de scheidsrechter het weer eens fout heeft gezien. Een goed gehanteerde voordeelregel of het geven van een gele kaart op exact het juiste moment blijft vaak onderbelicht. Scheidsrechters, ze worden beschimpt, gehaat en verdienen nooit de loftrompet. De Glazen bol bekijkt het van een andere kant: welke scheidsrechter doet het juist goed in Zuid-Afrika? Welke scheidsrechter fluit de finale?
De scheidsrechtersvraag, een vraag die al twee keer eerder op de roverskalender stond. Roberto Rosetti (finale Euro 2008) was 6,7 punten waard en Horacio Elizondo (WK 2006) leverde rover Karsten van der Kraaij zelfs 20 punten op. Het loont dus de moeite om een kijkje te nemen in de wereld van de Fox40, de gele en de rode kaarten. Wat gebeurt er in de kleedkamer vlak voor een wedstrijd? Hoe gaat een scheidsrechter om met kritiek? Hoe beleeft hij de day-after na een blunder die door tientallen camera’s is vastgelegd? Hoe hoog is de druk? In de documentaire ‘Kill the referee’ is op indrukwekkende wijze te zien dat een scheidsrechter in de top het niet makkelijk heeft. Een echte aanrader. De makers kregen gedurende Euro 2008 van de FIFA carte blanche en vrije toegang tot het arbitrageteam. Alle deuren gingen wijd open, de blik achter de schermen is ongecensureerd en fascinerend. Er werd vlak voor de finale gekotst van de zenuwen, maar ook de egotrippende kant van de scheidsrechters verdiende de aandacht. Prachtig zijn geluidsfragmenten van de Zwitser Massimo Busacca tijdens een wedstrijd waarin hij vloekte en tierde als het fout dreigde te gaan.
De dramatiek passeerde ook de revue. Howard Webb, de scheidsrechter die vorige maand de CL-finale Bayern-Inter nog foutloos leidde, beging een doodzonde door Oostenrijk in een beslissende groepswedstrijd tegen Polen een penalty cadeau te geven. Zelfs de premier van Polen uitte een omfloerste doodsbedreiging aan het adres van de arme Engelsman. De familie Webb moest lange tijd worden beveiligd. Het is debiel en het ging veel te ver, maar er in het voetbal staat dan ook vaak belachelijk veel op het spel. Neem de achtste finale tussen Italië en Australië vier jaar geleden. De Italianen waren misschien helemaal geen wereldkampioen geworden als scheidsrechter Luis Medina Cantalejo een ongelukkige struikelpartij van Fabio Grosso niet had beloond met een strafschop. En wat te denken van de onbestrafte handsbal van de Fransman Thierry Henry in het play-off duel tegen Ierland? De Ieren zijn er daarom niet bij deze zomer. Cruciale fouten. Zo lang de FIFA de elektronische hulpmiddelen niet toelaat, die bijvoorbeeld wel worden gebruikt bij rugby en ijshockey, zullen het niet de laatste zijn. Het geeft te denken dat de scheidsrechters van rugby- en ijshockey-spelers meer respect verdienen dan van voetballers, terwijl het hen juist makkelijker is gemaakt.
De 30 scheidsrechters zijn vorige week in Johannesburg aangekomen. Geselecteerd uit 28 landen en in keurig driedelig pak gestoken werden ze van het vliegveld gehaald. Net als vier jaar geleden is er weer geen Nederlander bij. Jammer. In de ontvangsthal van het hotel de petitfour op de bijzettafeltjes en een kopje koffie erbij. Vele handen werden geschud, hier en daar zelfs knuffel. Het heeft iets weg van een reünie. Allemaal keurige mannen van achter in de 30, van hun hobby een stressvol beroep gemaakt en belast met een groot ego. Wie is er de baas, wie mag de finale fluiten? Welk arbitraal trio het eindspel krijgt toegewezen is vooral afhankelijk van welke landen de finale spelen. Een Europese finale krijgt wellicht geen Europese scheidsrechter. Spelen Brazilië, Argentinië, Engeland of Spanje de finale, dan maken Simon, Baldassi, Webb en Undiano sowieso geen kans. De Chileen Pablo Pozzo wordt het in ieder geval niet. Hij is gisteren met een blessure naar huis teruggekeerd. De FIFA laat niets weten over de aard van de blessure. Misschien heeft hij niet de juiste personen de hand geschud of fout geknuffeld. Wie zal het zeggen?